Οι Χημικοί Μηχανικοί για τα προσόντα των Ενεργειακών Επιθεωρητών

Επιστολή ΠΣΧΜ προς ΥΠΑΝ για τα προσόντα των Ενεργειακών Επιθεωρητών του Ν.3661/2008
Ημερομηνία, Δευτέρα, Ιούνιος 22, 2009

Ο Πανελλήνιος Σύλλογος Χημικών Μηχανικών επιθυμώντας να συνεισφέρει στη μελέτη του Υπ.Αν. σχετικά με τον τρόπο εφαρμογής του Ν.3661/2008 περί «Μέτρων για τη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης των κτιρίων» σας διαβιβάζει την εισήγηση που ακολουθεί, η οποία προέκυψε σε συνέχεια του σχετικού εγγράφου που απεστάλη από το ΕΕΚ-ΧΜ.

Μετά από σχετική αναζήτηση και μελέτη από το Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου επί του επικείμενου διατάγματος της παρ.2 του Άρθρου 9 του εν λόγω Νόμου και συγκεκριμένα επί των προσόντων των ενεργειακών επιθεωρητών, προέκυψαν οι ακόλουθες προτάσεις:

1. Οι διαπιστευμένοι ενεργειακοί επιθεωρητές θα πρέπει να είναι επιστήμονες με βασικές σπουδές που καλύπτουν θέματα ενεργειακής αξιολόγησης συστημάτων και οι οποίοι να είναι σε θέση να διεξάγουν ενεργειακές μετρήσεις με τεχνικά μέσα.

2. Η πιστοποίηση των επιθεωρητών ενεργειακής αποδοτικότητας των κτιρίων είναι μία διεθνής πρακτική που εφαρμόζεται από όλους τους σχετικά διαπιστευμένους φορείς ανά τον κόσμο. Ακόμα και μία γρήγορη έρευνα στο χώρο του Διαδικτύου μπορεί να το τεκμηριώσει. Η ίδια έρευνα θα αποδείξει ότι στη μεγάλη πλειοψηφία των προηγμένων κρατών ανά τον κόσμο υλοποιούνται προγράμματα κατάρτισης των ενεργειακών επιθεωρητών.

Η ανάγκη για κατάρτιση πριν την πιστοποίηση των επιθεωρητών προκύπτει από τα ακόλουθα δεδομένα:

α. Ο υποψήφιος επιθεωρητής πρέπει να ενημερωθεί για τον εθνικό κανονισμό ενεργειακής αποδοτικότητας των κτιρίων και να εξοικειωθεί με την εφαρμογή του.

β. Η γνώση των άλλων ευρωπαϊκών και αμερικανικών κανονισμών θα του προσφέρει τόσο τη δυνατότητα να μπορεί να αντιμετωπίζει περιπτώσεις που πιθανώς να μην έχει καλύψει ο εθνικός κανονισμός, όσο και τη δυνατότητα για μία διαφορετική προσέγγιση της μελέτης του και τη εξαγωγή συγκριτικών πορισμάτων.

γ. Ο επιθεωρητής ενεργειακής αποδοτικότητας των κτιρίων, σύμφωνα με τις χρονικές δεσμεύσεις του Ν. 3661/08, θα κληθεί να αντιμετωπίσει άμεσα και με επιτυχία μία πληθώρα περιπτώσεων ενεργειακών επιθεωρήσεων. Θα πρέπει, άρα, να έχει προετοιμαστεί κατάλληλα για άμεση ανταπόκριση στα καθήκοντά του. Η πληρέστερη μορφή αυτής της προετοιμασίας παρέχεται μόνο μέσα από τη διαδικασία κατάρτισης, αφού έτσι επιτυγχάνεται η διεξαγωγή παραδειγμάτων - ασκήσεων και η ταυτόχρονη επίλυση αποριών από έμπειρους εκπαιδευτές.

δ. Η κατάρτιση μπορεί να εγγυηθεί πολύ μεγαλύτερο ποσοστό επιτυχίας στη δοκιμασία της πιστοποιήσεως. Ειδικά για την περίοδο της έναρξης των ενεργειακών επιθεωρήσεων (δηλ., στην αρχική εφαρμογή του Ν.3661/08) θα δημιουργηθούν σημαντικές στρεβλώσεις στην αγορά, αν το πλήθος των πιστοποιημένων επιθεωρητών δεν είναι επαρκές.

ε. Η κατάρτιση θα βοηθήσει τους υποψήφιους επιθεωρητές να ανανεώσουν το γνωστικό τους υπόβαθρο και να ενημερωθούν πάνω σε νέες τεχνολογίες, οι οποίες για τους μεγαλύτερους σε ηλικία δεν αποτελούσαν θεματικό αντικείμενο των βασικών τους σπουδών.

στ. Η κατάρτιση θα προσφέρει τη διεπιστημονική προσέγγιση του θέματος της ενεργειακής αποδοτικότητας των κτιρίων και θα επιτρέψει στους ενεργειακούς επιθεωρητές να μπορούν να αντιμετωπίζουν τη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων αυτοδύναμα και με επαρκή πληρότητα.

3. Σχετικά με τους φορείς της κατάρτισης προτείνουμε τα ακόλουθα:

Η επαγγελματική κατάρτιση των επιθεωρητών να διεξάγεται κατά προτεραιότητα από τα Επιμορφωτικά Κέντρα των Συλλόγων των Διπλωματούχων Μηχανικών, καθώς και από το ΙΕΚΕΜ ΤΕΕ, μετά από κατάλληλη πιστοποίησή τους από το φορέα πιστοποίησης των επιθεωρητών. Η επαγγελματική κατάρτιση των υποψήφιων ενεργειακών επιθεωρητών να μπορεί να διεξάγεται και σε ιδιωτικά κέντρα επαγγελματικής κατάρτισης μετά από κατάλληλη πιστοποίησή τους από το φορέα πιστοποίησης των επιθεωρητών και το ΕΚΕΠΙΣ.

Επισημαίνεται ότι τα Επιμορφωτικά Κέντρα των Συλλόγων των Διπλωματούχων Μηχανικών και το ΙΕΚΕΜ Τ.Ε.Ε. σχετίζονται άμεσα με τους πλέον έμπειρους εκπαιδευτές στα σχετικά αντικείμενα, αφού αυτοί στη συντριπτική πλειοψηφία τους είναι Διπλωματούχοι Μηχανικοί μέλη των Συλλόγων και του Τ.Ε.Ε.

4. Φορέας Πιστοποίησης των Επιθεωρητών Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων και Λεβήτων - Συστημάτων Κλιματισμού προτείνεται να είναι το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (Κ.Α.Π.Ε.), το οποίο θα διεξάγει τις πιστοποιήσεις υπό την εποπτεία του Υπ.Αν. και μετά από την κατά το νόμο προβλεπόμενη διαπίστευση.

Το Υπ.Αν. θα μπορούσε να συστήσει επιστημονική επιτροπή εμπειρογνωμόνων που θα εποπτεύει και θα εγκρίνει τις διαδικασίες πιστοποίησης που εφαρμόζει ο φορέας πιστοποίησης των ενεργειακών επιθεωρητών.

5. Η κατάρτιση να είναι προαιρετική, ώστε να παρέχεται η δυνατότητα σε τεχνικούς επιστήμονες με υψηλή εμπειρία στο σχετικό αντικείμενο να προσέρχονται απευθείας στη διαδικασία πιστοποίησης του αρμόδιου φορέα.

Η πιστοποίηση των ενεργειακών επιθεωρητών από το φορέα πιστοποίησης να γίνεται μέσω κρίσεων, δοκιμασιών, ή εξετάσεων που θα αφορούν ξεχωριστά α. την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων και β. την επιθεώρηση λεβήτων και συστημάτων κλιματισμού.

Οι ενεργειακοί επιθεωρητές που θα πιστοποιούνται από το φορέα πιστοποίησης των ενεργειακών επιθεωρητών (ΚΑΠΕ) να δύνανται να εγγραφούν στα αντίστοιχα μητρώα των διαπιστευμένων ενεργειακών επιθεωρητών του Υπ.Αν. χωρίς άλλες δοκιμασίες και απαιτήσεις.

Το Υπ.Αν. να χορηγεί στους ενεργειακούς επιθεωρητές σχετικές βεβαιώσεις εγγραφής, καθώς και ταυτότητες που να αποδεικνύουν την ιδιότητά τους. Το μητρώο των επιθεωρητών να είναι διαθέσιμο μέσω του Διαδικτύου και να εμφανίζει στοιχεία των επιθεωρητών. Τα εμφανιζόμενα στοιχεία, πέραν του ονοματεπώνυμου, θα δημοσιεύονται μόνο μετά από έγκριση του αναφερόμενου φυσικού προσώπου (σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία περί προσωπικών δεδομένων).

6. Όλοι οι εγγεγραμμένοι στο Τ.Ε.Ε. Διπλωματούχοι Μηχανικοί ΑΕΙ, οι απόφοιτοι τμημάτων Φυσικής ΑΕΙ και οι απόφοιτοι ΑΤΕΙ τμημάτων Σ.Τ.ΕΦ. να μπορούν μετά από πιστοποίηση και πιθανώς κατάλληλη επαγγελματική κατάρτιση να ενταχθούν στα μητρώα επιθεωρητών ενεργειακής απόδοσης του Ν.3661/08.

Η πιστοποίηση να θεωρείται αυτοδίκαια για όσους εκ των παραπάνω έχουν εκπονήσει μεταπτυχιακές σπουδές σε ενεργειακά θέματα (η σχετική κρίση του αντικειμένου, του φορέα και της έκτασης των μεταπτυχιακών σπουδών να παραμένει ευθύνη του φορέα πιστοποίησης και του Υπ.Αν.).

Όλοι οι εγγεγραμμένοι στο Τ.Ε.Ε. Διπλωματούχοι Μηχανικοί ΑΕΙ να δύνανται να εγγραφούν μετά από πιστοποίηση και προαιρετική σχετική επαγγελματική κατάρτιση τόσο στο μητρώο επιθεωρητών κτιρίων, όσο και στο μητρώο επιθεωρητών λεβήτων και συστημάτων κλιματισμού.

Οι απόφοιτοι ΑΤΕΙ τμημάτων Σ.Τ.ΕΦ. να δύνανται να εγγραφούν μόνο στο μητρώο επιθεωρητών κτιρίων, εφόσον είναι απόφοιτοι τμημάτων δομικής κατεύθυνσης, ή μόνο στο μητρώο επιθεωρητών λεβήτων και συστημάτων κλιματισμού, εφόσον είναι απόφοιτοι τμημάτων ηλεκτρομηχανολογικής κατεύθυνσης. Η σχετική κατάταξη των τμημάτων ΑΤΕΙ να γίνεται από το φορέα πιστοποίησης, μετά από εισήγηση της ΕΕΤΕΜ ή/και του οικείου τμήματος των ΑΤΕΙ. Η εγγραφή αυτών των αποφοίτων στα αντίστοιχα μητρώα να είναι δυνατή μετά από πιστοποίηση και προαιρετική σχετική επαγγελματική κατάρτιση.

Οι απόφοιτοι τμημάτων Φυσικής ΑΕΙ να δύνανται να εγγραφούν μόνο στο μητρώο επιθεωρητών κτιρίων, μετά από πιστοποίηση και υποχρεωτική σχετική επαγγελματική κατάρτιση, η οποία θα καλύπτει το βασικό περίγραμμα των τεχνικών παραμέτρων ενός κτιρίου.

Επισημαίνεται ότι οι ενεργειακοί επιθεωρητές θα εκπονούν ενεργειακές μετρήσεις, θα προβαίνουν σε σχετικές αξιολογήσεις και θα παρέχουν συμβουλευτικές υπηρεσίες επί κτιριακών συστημάτων. Οι δραστηριότητες αυτές δεν ταυτίζονται με κανέναν τρόπο με τις νομικά κατοχυρωμένες δραστηριότητες των μελετών, ή των πραγματογνωμοσυνών έναντι ατυχημάτων ή κινδύνων. Το γεγονός αυτό αποσυνδέει τα επαγγελματικά προσόντα των υποψήφιων ενεργειακών επιθεωρητών με την μέχρι σήμερα κείμενη επαγγελματική νομοθεσία.

7. Για την αποφυγή των συνεννοήσεων και της κακής εφαρμογής του έργου των ενεργειακών επιθεωρητών, προτείνονται τα ακόλουθα:

α. Να μην επιτρέπεται η ενεργειακή επιθεώρηση ενός κτιρίου, ή ενός συστήματος λέβητα, ή κλιματισμού, να γίνει από το ίδιο φυσικό πρόσωπο που εκπόνησε τη μελέτη ανέγερσης, ή ριζικής ανακαίνισης του κτιρίου, ή του συστήματος, ή επέβλεψε την εφαρμογή της σχετικής μελέτης. Επίσης, ο ενεργειακός επιθεωρητής δε θα πρέπει να εργάζεται, ή συνεργάζεται με οποιαδήποτε σχέση εργασίας, ή έργου με το νομικό πρόσωπο ανάληψης τεχνικών μελετών, ή κατασκευών, που ανέλαβε τη μελέτη ή/και την κατασκευή του υπό επιθεώρηση κτιρίου, ή συστήματος. Ο ενεργειακός επιθεωρητής θα παρέχει την υπηρεσία του με Απόδειξη Παροχής Υπηρεσιών προς το φυσικό, ή νομικό, πρόσωπο ιδιοκτήτη του κτιρίου με τον οποίο δε θα πρέπει να υπάρχει αμφότερα σχέση εξαρτημένης εργασίας, ή οιονεί εξαρτημένης εργασίας. Προς τούτο, ο ενεργειακός επιθεωρητής θα πρέπει να υποβάλλει ετησίως στο αρμόδιο τμήμα μητρώων του Υπ.Αν. ηλεκτρονική κατάσταση των ενεργειακών επιθεωρήσεων που διεξήγαγε, η οποία θα συμπεριλαμβάνει τα ΑΦΜ των ιδιοκτητών. Η κατάσταση αυτή θα διασταυρώνεται με το ηλεκτρονικό μητρώο των πιστοποιητικών ενεργειακής απόδοσης και με τα φορολογικά δεδομένα που τηρούνται από τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων του Υπουργείου Οικονομικών για την τελευταία διετία. Σε περίπτωση παράβασης θα πρέπει να επιβάλλεται πρόστιμο ή/και ποινή.

β. Το κόστος της ενεργειακής επιθεώρησης θα πρέπει να κυμαίνεται μεταξύ μιας ελάχιστης και μιας μέγιστης τιμής. Οι τιμές αυτές θα πρέπει να καθορίζονται από το Υπ.Αν. με βάση το μέγεθος, τη χρήση και τον τεχνικό τύπο του επιθεωρούμενου κτίσματος, ή το μέγεθος του λέβητα – συστήματος κλιματισμού και να αναθεωρούνται σε εξαμηνιαία βάση.

γ. Ο φορέας πιστοποίησης των ενεργειακών επιθεωρητών θα πρέπει να διεξάγει δειγματοληπτικούς ελέγχους των εκδιδόμενων πιστοποιητικών ενεργειακής απόδοσης κτιρίων κατάλληλα κατανεμημένους ως προς: α. τις διοικητικές περιφέρειες της χώρας, β. τα διάφορα μεγέθη των κτιρίων, γ. τις διάφορες χρήσεις των κτιρίων, δ. τους διάφορους τεχνικούς τύπους των κτιρίων , ε. μεταξύ νέων, ριζικά ανακαινισμένων και υφιστάμενων κτιρίων και στ. μεταξύ των προσόντων των ενεργειακών επιθεωρητών (μεταπτυχιακά, Διπλ. Μηχανικοί, Φυσικοί, Τεχνολόγοι).

Αντίστοιχος δειγματοληπτικός έλεγχος θα πρέπει να γίνεται και για τα πιστοποιητικά λεβήτων και συστημάτων κλιματισμού.

Σε περίπτωση παράβασης θα πρέπει να επιβάλλεται πρόστιμο ή/και ποινή.

Με τις παραπάνω προτάσεις μας εκτιμούμε ότι θα αξιοποιηθεί κατάλληλα το σύνολο των τεχνικών ειδικοτήτων της χώρας, ενώ παράλληλα θα εξασφαλισθεί το δημόσιο συμφέρον με επάρκεια τόσο από πλευράς τεχνικής πληρότητας των ελέγχων, όσο και από πλευράς λειτουργίας της σχετικής αγοράς.

Ταυτόχρονα, θα αποφευχθούν άδικοι αποκλεισμοί επιστημόνων που δύνανται μέσα από τις κατάλληλες διαδικασίες πιστοποίησής τους να εγγυηθούν πλήρη και αυτοδύναμη ικανοποίηση των σχετικών αναγκών του κοινωνικού συνόλου.


[Το άρθρο αυτό προέρχεται από http://www.psxm.org/ ]